وضعیت ناگوار زندگی و افزایش مهاجرتها
هرچه زمان پیشتر میرود وضعیت مردم در افغانستان نیز رو به وخامت میگراید. وضعیت بد امنیتی، نبود شغل و کار، نقض مستمر حقوق بشر، عدم دسترسی به نیازهای اولیه و... از جمله مواردی اند که باعث نگرانی نهادهای بین المللی و گروههای حقوق بشری شده است. دیدبان حقوق بشر در آخرین گزارش خود نگرانی اش را از وضعیت مردم در افغانستان ابراز داشته است. نقض پیاپی حقوق بشر از نگرانیهای عمدهای این دیدبان میباشد. این گزارش میافزاید؛ میزان نقض حقوق بشر در افغانستان رو به افزایش است.
در گزارش دیگر، یو اچ سی ار وضعیت مردم را در افغانستان خراب توصیف کرده و گفته است؛ این وضعیت باعث شده است تا میزان مهاجرتها نسبت به عودتها بیشتر گردد. نگرانی عمدهی این سازمان این است که اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد، میزان مهاجرت طی سالهای بعد دو یا چند برابر خواهد شد.
اما این که به طور مشخص چه چیزی باعث افزایش مهاجرت میگردد، باید گفت؛ عوامل متعددی در این مسأله دخالت دارد از جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
- وضعیت امنیتی: نبود امنیت یکی از مشکلات عمدهای است که دهها سال است مردم افغانستان از آن رنج میبرند. پس از حضور نیروهای بین المللی و استقرار حکومت موقت و دولت جمهوری اسلامی افغانستان، مردم امیدوار بودند که زندگی عادی شان را از سر میگیرند و وضعیت رو به بهبودی خواهد رفت؛ اما اکنون ده سال از این موضوع میگذرد، با وجود این، هیچ بهبودی نسبت به وضعیت امنیتی به وجود نیامده است. سرمایهگذارانی که علاقهمند بودند تا در افغانستان سرمایه گذاری کنند و شرکتهای تولیدی را فعال بسازند، اکنون در حال جمع کردن بساط و سرمایههای خود از کشور اند. این دسته از تاجران در تلاش اند تا سرمایههای خود را در بیرون از افغانستان به گردش درآورند. مردم افغانستان اینک از این وضعیت خسته شده اند و میکوشند برای خود مأمنی را در بیرون افغانستان جستوجو نمایند.
- نقض مداوم حقوق بشر: نقض حقوق بشر از دیگر نابسامانیهایی است که همه روزه تکرار میشود. خود سوزی زنان، کار اجباری کودکان، بد دادن دختران، لد وکوب زنان، و... فرایند نقض حقوق بشر را تشکیل میدهند. آمار موسسات حقوق بشری نشان میدهد که موارد نقض حقوق بشر در افغانستان سیر صعودی دارد و هر روز بر میزان آن افزوده میشود. به گفتهی این موسسات تحقیقاتی، این نقض حقوق بشری معمولاً از سوی بزرگان خانواده، قوماندانان و زورمندان محلی، دولت و شوهران صورت میگیرد. هیچ منبع رسیدگی به شکایات حقوق بشری نیز وجود ندارد. ازاینرو شماری از کسانی که دچار نقض حقوق بشری شده اند، میکوشند تا به هر نحوی محیط زندگی خود را ترک گفته به جای دیگر یا کشور دیگر پناهگزین شوند.
- نبود کار واشتغال: نبود کار و اشتغال از دیگر مواردی است که باعث میشود بسیاری از مردم برای نجات خانوادهی خود به هجرت و آوارگیهای خطر ناک تن در دهند. گفته میشود حدود بیش از میلیون تن از نبود کار و اشتغال رنج میبرند. نبود کار آسیبهای کلانی را برای جامعه و خانواده به بار میآورد. نبود کار باعث میشود تا فرد، یا دست به سرقت بزند یا به باندهای مافیایی و تروریستی روی بیاورد و یا هم به مواد مخدر و بزهکاری گرفتار آید. و یا در نهایت وطن و خانوادهی خود را ترک گفته به کشورهای دیگر مهاجرت نماید.
- فقر و نبود امکانات اولیه زندگی: بیشتر مردم افغانستان از امکانات اولیه زندگی بهره مند نیستند. نبود امکانات صحی، آب آشامیدنی صحی، مکاتب، برق و ... از جمله چیزهایی اند که بیشتر مردم از آنها برخوردار نمیباشند؛ خصوصاً مناطق روستایی.
همهی این نابسامانیها باعث میگردند که وضعیت زندگی در افغانستان روند غیر عادی داشته باشد. مردم برای اینکه بتوانند به حد اقل امور زندگی خود رسیدگی کنند، به ناچار باید راه سادهی آن را جستوجو نمایند. سادهترین راه برای یافتن زندگی، هجرت و آوارگی است. از این جهت بسیاری از مردم سعی میورزند تا افغانستان را به حال خودش واگذارده برای نجات خود راه هجرت را پیشه نمایند.
حال این مسوولیت دولت و حکومت است تا به زندگی مردم سامان بهتری بدهد ونگذارد بیشتر از این، مردم از خاک خود آواره شده در خاک بیگانهایاااا جان بدهند. پیدا کردن کار، بهبود وضعیت رفاهی، جلوگیری از نقض حقوق بشری از وظایف اصلی حکومت به شمار میروند. حکومت مسوول و مردمی آن حکومتی است که به بهبود زندگی مردم خود بیندیشد و نگذارد تا فقر و ... جان هزاران انسان این سرزمین را بگیرد.